The Fall (2016) - Paul Peter Spector

There was a man of double deed, Who sowed his garden full of seed; When the seed began to grow, ‘Twas like a garden full of snow; When the snow began to melt, 'Twas like a ship without a belt; When the ship began to sail, 'Twas like a bird without a tail; When the bird began to fly, 'Twas like an eagle in the sky; When the sky began to roar, 'Twas like a lion at my door; When my door began to crack, 'Twas like a stick across my back; When my back began to smart, 'Twas like a penknife in my heart; And when my heart began to bleed, 'Twas death, and death, and death indeed. / Çok çalışkan bir adam vardı, Bahçeye bir sürü tohum ekti; Tohumlar büyümeye başladığında, Bahçe karlarla kaplandı sanki; Kar erimeye başladığında, Dümensiz gemi gibiydi sanki; Gemi yelken açınca, Kuyruksuz kuş gibiydi sanki; Kuş uçmaya başladığında, Gökteki kartal gibiydi sanki; Gök kükremeye başladığında, Kapımda bir aslan vardı sanki; Kapım çatırdamaya başladığında, Sırtıma bir sopa indi sanki; Sırtım ağrımaya başladığında, Kalbime bir çakı saplandı sanki; Kalbim kanamaya başlayınca, Ölüm, ölüm ve ölümdü sahi. Şiir: Anonim

Patrick Modiano

À mesure que les années, passent, chaque quartier, chaque rue d'une ville, évoque un souvenir, une rencontre, un chagrin, un moment de bonheur. / Yıllar geçtikçe her semt, bir şehrin her sokağı; bir anıyı, bir karşılaşmayı, bir kederi ve bir sevinç anını hatırlatır. (Çev: MERVE BAKIR)

Stendhal

Je ne puis pas donner la réalité des faits, je n'en puis présenter que l'ombre. / Ben olayların özündeki gerçekliği sunamam, gölgesini yansıtabilirim ancak. (Çev: MERVE BAKIR)

L'étoile - Avril 2013

L'exode rural
Tout au long de l’histoire, les villes ont offert de l’espoir et des possibilités aux gens. Aujourd’hui, 70 millions de personnes migrent par an vers des zones rurales. La plupart de ces gens émigrent pour trouver un emploi et une vie meilleure. Cet exode rural a abouti à l'élaboration des mégalopoles, c'est-à-dire vers des villes avec une population de plus de 10 millions de personnes. En 2020, il y aura environ 35 mégapoles, et la plupart sera dans les pays en voix de développement. Cette urbanisation apporte de nombreux avantages économiques. Cependant, ces villes énormes ont aussi de graves difficultés sociales et environnementales. Quels sont les causes et les conséquences de l'exode rural dans les métropoles? Les personnes migrant vers les zones rurales n'auront pas tous un bon emploi. Beaucoup de personnes restent au chômage. En conséquence, la pauvreté est un problème majeur dans les mégalopoles, en particulier dans les pays en voix de développement. Dans ces villes, la différence entre les riches et les pauvres est très visible. Dans certains quartiers, les gens habillés magnifiquement roulent dans des voitures de luxes et habitent dans des maisons chères. En revanche, dans d’autres quartiers, il y a des familles sans-abri qui doivent mendier de la nourriture et du travail. Les Nations Unies estiment qu'il y a 1 milliard de personnes vivant dans des bidonvilles et qui sont sans-abri. Les gens peuvent être sans-abri pour de nombreuses raisons. Certains sont des malades mentaux, d'autres sont des toxicomanes ou alcooliques. Le plus souvent, cependant, les sans-abri sont très pauvres. Ils ne peuvent pas se permettre d'acheter ou de louer un endroit pour vivre, en particulier dans les villes les plus prospères du monde entier. Pour réduire le taux de chômage en métropoles, le pays en question doit se lancer dans des projets d'investissement innovants afin de pouvoir créer de nouveaux postes d'emploi. Le fait de maîtriser le taux d'inflation peut contribuer aussi à la diminution du taux de chômage et s’en soutenant le pouvoir d'achat des ménages. Le crime est un autre problème majeur des zones urbaines. Une étude des Nations Unies de 1988 à 1995 a révélé que la moitié des résidents des zones urbaines étaient victimes d'actes criminels. D'autres études ont également constaté que les taux de criminalité les plus élevés se trouvent dans les grandes villes. Par exemple, au Brésil, au Mexique et au Pérou, les grandes villes ont beaucoup de criminalité. Tokyo, l'une des plus grandes villes du monde, n'a pas de taux de criminalité élevé. La pauvreté est juste un facteur dans la hausse des taux de criminalité urbaine. Certains experts estiment que la situation est plus compliquée. Ils soutiennent que le facteur crucial n'est pas la pauvreté, c'est l'inégalité économique. Pendant les périodes de l'urbanisation rapide, les riches et les pauvres vivent souvent dans la même ville. Cela peut conduire à une augmentation du crime. On peut réduire la délinquance dans les lieux publics en ayant recours à des gardes civils qui seront recrutés parmi les chômeurs. On peut aussi installer des circuits de vidéosurveillance. En outre, les jeunes des milieux défavorisés doivent recevoir une formation professionnelle et doivent être encouragés à terminer leurs études. Avec la bonne décision et les tâches correctement prise par le gouvernement, nous pouvons obtenir une meilleure économie. Sans doute que l'augmentation des crimes dans toutes les villes vont peut être s'arrêter et la vie quotidienne sera mieux pour tout le monde. Un autre problème dans les villes en voix de développement est la pollution. Les émissions provenant de toutes les voitures et des motos sont une cause majeure de pollution de l'air dans les villes. Il n'est pas rare pour les gens qui respirent cet air, d’avoir des problèmes de santé, notamment les maladies respiratoires. En raison de la relation entre la pollution et la maladie, de nombreuses villes sont en train de nettoyer leur air et l'eau. Une ville au Brésil a montré qu'il est possible de réduire la pollution de façon spectaculaire. En 1190 dans le Cubatao a été connu comme la Vallée de la Mort. Les huileries, les usines sidérurgiques et chimiques polluaient l'air de la ville et empoisonnaient l'eau. Les poissons sont morts dans les rivières, les arbres sont morts dans les forêts et les gens sont morts de maladies respiratoires et du cancer. Le problème était si grave que le gouvernement et l'industrie ont décidé de faire quelque chose pour résoudre ce problème. Ils ont investi des millions de dollars pour réduire la pollution de l'air et nettoyer l'eau. Aujourd'hui, les poissons reviennent dans les rivières, les arbres repoussent dans les forêts, et les habitants de Cubatao sont en bonne santé à nouveau. Les méthodes de prévention prise par l’Etat (lois) et les actions individuelles peuvent lutter contre la pollution de l’air. Les gouvernements obligent les entreprises à être plus responsables de leurs activités de fabrication, de sorte que même si celle ci provoquent encore la pollution, elles doivent être beaucoup plus contrôlés. Les entreprises sont également en train de construire des voitures plus économes en énergie, qui polluent moins. Et comme l’exemple de la ville de Cubatao au Brésil, le gouvernement peut investir dans l'énergie éolienne et l'énergie solaire, ainsi que d'autres énergies renouvelables, afin de minimiser la combustion fossile qui provoquent une forte pollution atmosphérique. A chaque minute, 130 personnes quittent leur village et déménagent dans d'autres villes, où ils sont souvent confrontés à des conditions de vie difficiles. Toutefois, cet exode rural est susceptible de continuer parce que les villes offrent de meilleures opportunités économiques. Pour les mégapoles, c'est une difficulté de taille pour répondre aux besoins de ces nouveaux résidents. La pauvreté, le sans abri, la criminalité et la pollution sont des problèmes réels. Les gens partout dans le monde font des changements dans leur ville. Tout le monde veut être sûr que, dans ce siècle, ces villes continueront à être des lieux où les gens veulent vivre.
Merve BAKIR

L'étoile - Décembre 2012

REPORTAGE SUR LA NOUVELLE LOI DE LA TENUE A L'ECOLE

L'étoile - Novembre 2012

L'étoile - Octobre 2012

"Diğer İnsanlar" by Neil Gaiman

“Zaman değişkendir burada.” dedi şeytan.

Adam ilk bakışta onun şeytan olduğunu anlamıştı. Bulunduğu yerin Cehennem olduğunu anladığı gibi şeytanı da anlamıştı. Bunlardan başka bir şey olacak değildi ya.

Oda uzundu ve şeytan en uçta alevli maltızla duruyordu. Duvarda çok sayıda alet-edevat asılıydı, öyle ki bunları çok fazla incelemek akıllıca olmadığı gibi uzak durmak gerekiyordu. Tavan alçaktı, zeminse tuhaf bir şekilde muhayyeldi.

“Yaklaş biraz” dedi şeytan, adam da yaklaştı.

Şeytan oldukça çelimsiz ve çıplaktı. Çok derin yaralarının yanı sıra yıllar yıllar boyunca uzak geçmişte sanki derisi yüzülmüş gibiydi. Ne kulakları ne de cinsiyeti vardı. İnce ve çile çekmiş gibi dudakları ve şeytan gözleri vardı; çok fazla şey görmüş, çok ileri gitmişlerdi ve o dik bakışlar altında kendini bir sinekten daha az önemli olduğunu hissetti.

“Şimdi ne olacak?” diye sordu adam.

Şeytan neşesiz, kedersiz bir sesle “şimdi” dedi sonra da sadece bir tevekkülle “işkence edileceksin” dedi.

“Ne kadar sürecek?”

Şeytan sadece kafasını salladı, cevap vermedi. Yavaşça duvar boyu yürüdü, asılı olan aletlerden birine sonra ötekine baktı. Kapalı kapının hemen yanında, duvar bitiminde dokuz başlı ve her biri saçaklı tellerle örülü bir kırbaç vardı. Şeytan kırbacı üç parmaklı eliyle aldı, saygıyla taşıyarak geri geldi. Bununla da kalmadı maltızın üstüne koydu ve ısıtmaya başladı.

“Bu çok acımasızca.”

“Evet.”

Kırbaç, koyu kahverengi bir hal almıştı.

Şeytan ilk vuruş için kolunu kaldırdığında şöyle dedi “Öyle bir zaman gelecek ki bu anları şefkatle anacaksın.”

“Yalancısın sen.”

“Hayır” dedi şeytan.  Kırbacı vurmadan önce “Bir sonraki kısmın daha kötü” olduğunu ona izah etti.

Sonra kırbacın telleri adamın sırtına bir çatırtı ve tısla iniyordu, pahalı kıyafetlerini yırtarak, yakarak, paralayarak ve parçalayarak kırbacı vuruyordu, hem de aynı yerde defalarca. Adam çığlıklar atıyordu.

Bu odanın duvarında iki yüz on bir çeşit alet vardı ve zamanı gelince her birine tek tek maruz kalmıştı.

Şeytan son olarak,  mahrem bir yakınlık bulunmasından dolayı kullandığı Lazarene Kızı aletini temizleyip duvardaki iki yüz on birinci yerine koyarken adam da paramparça dudaklarıyla soluk soluğaydı.

“Şimdi ne olacak?”

“Şimdi” dedi şeytan, “asıl acı başlıyor.”

Ve başladı.

Yapmasa daha iyi olacak olan ama yaptığı her şey. Kendine ya da başkalarına söylediği her yalan. Verdiği en küçük ve en büyük zararlar. Kendisinden ince ince ve yavaş yavaş kaçan herkes. Şeytan, unutkanlık perdesini daha da önemlisi gerçeklik perdesini açtı ve artık bu ona diğer her şeyden daha çok acı veriyordu.

“Söyle bakalım eşin öylece çekip gittiğinde ne düşündün?” dedi şeytan.

“Kalbimin kırıldığını düşünmüştüm.”

“Hayır” dedi şeytan nefretsiz bir şekilde, “düşünmedin”.  Şeytan boş boş ona baktı o da uzağa bakmak zorunda kaldı.

“Onun kız kardeşiyle birlikte olduğumu asla öğrenemeyecekti diye düşünmüştüm.”

Şeytan onun hayatını anbean, iyi andan en kötü ana kadar parçalara ayırmıştı. Bu bir yüz yıl sürdü belki de bin yıl hem de bu gri odada. Sona geldiklerinde adam, şeytanın haklı olduğunu anlamıştı. Fiziksel işkence daha iyiydi.

Ve bitti.

Bir kez daha bitiyor, sonra tekrar başlıyor. Adam vicdan muhasebesinden sonra yaptığı tüm kötü şeyleri kabul etmişti.

Şimdi konuşurken, kendisinden nefret ediyordu. Yalan yoktu, firar yoktu, acı ve öfke dışında hiçbir şey yoktu.
Konuştu. Artık iç çekerek ağlamıyordu. Ve bittiğinde, bin yıl sonra, şeytanın duvara gidip deri yüzme bıçağını, Tıkama Armudunu ya da sıkıştırma aletlerini alması için dua etmişti.


"Tekrar." dedi şeytan.
Adam da çığlık atmaya başladı. Uzunca bir süre çığlık attı.
Bittiğinde, “Tekrar.” dedi şeytan, sanki hiçbir şey söylenmemiş gibi.
Soğan soymak gibiydi. Bu kez, hayatındaki olayların sonuçlarını öğrenmişti. Yaptıklarının sonucunu, onları yaparken farkında olmadığı şeyler, dünyaya verdiği zararları, hiç görmediği, tanışmadığı, karşılaşmadığı insanlara verdiği zararları öğrenmişti.
Bu, şimdiye kadarki en vahim dersiydi.
"Tekrar." dedi şeytan, bin yıl sonra.
Adam hafif sarsılarak maltızın yanına diz çöktü, gözlerini kapattı ve hayat hikâyesini anlattı, anlatırken de doğumundan ölümüne her anını tekrar yaşadı, hiçbir şeyi değiştirmeden, hiçbir şeyi atlamadan, her şeyle yüzleşerek. Kalbini açtı.
O da bittiğinde olduğu yere oturdu, gözlerini kapattı, sesin “Tekrar” demesini bekledi ama hiç ses gelmedi. Adam gözlerini açtı.
Yavaşça ayağa kalktı. Kimse yoktu.
Odanın ucunda bir kapı vardı, izlerken kapı açıldı.
Bir adam kapıdan içeri girdi. Bu adamın yüzünde korku, kibir ve gurur vardı. Pahalı kıyafetler giyen bu adam çekinerek odanın etrafında birkaç adım attı ve sonra da durdu.
Bu adamı görünce anlamıştı artık.
“Zaman değişkendir burada.” dedi yeni gelene.

“Other People” by Neil Gaiman

“Time is fluid here,” said the demon. He knew it was a demon the moment he saw it. He knew it, just as he knew the place was Hell. There was nothing else that either of them could have been.

The room was long, and the demon waited by a smoking brazier at the far end. A multitude of objects hung on the rock-gray walls, of the kind that it would not have been wise or reassuring to inspect too closely. The ceiling was low, the floor oddly insubstantial.

“Come close,” said the demon, and he did. The demon was rake-thin, and naked. It was deeply scarred, and it appeared to have been flayed at some time in the distant past. It had no ears, no sex. Its lips were thin and ascetic, and its eyes were a demon’s eyes: they had seen too much and gone too far, and under their gaze he felt less important than a fly.

“What happens now?” he asked.

“Now,” said the demon, in a voice that carried with it no sorrow, no relish, only a dreadful flat resignation, “you will be tortured.”

“For how long?”

But the demon shook its head and made no reply. It walked slowly along the wall, eyeing first one of the devices that hung there, then another. At the far end of the wall, by the closed door, was a cat o’ nine tails made of frayed wire. The demon took it down with one three-fingered hand and walked back, carrying it reverently. It placed the wire tines onto the brazier, and stared at them as they began to heat up.

“That’s inhuman.”

“Yes.”

The tips of the cat’s tails were glowing a dead orange.

As the demon raised his arm to deliver the first blow, it said, “In time you will remember even this moment with fondness.”

“You are a liar.”

“No,” said the demon. “The next part,” it explained, in the moment before it brought down the cat, “is worse.” Then the tines of the cat landed on the man’s back with a crack and a hiss, tearing through the expensive clothes, burning and rending and shredding as they struck and, not for the last time in the place, he screamed.

There were 211 implements on the walls of that room, and in time he was to experience each of them. When, finally, the Lazarene’s Daughter, which he had grown to know intimately, had been cleaned and replaced on the wall in the 211th position, then, through wrecked lips, he gasped, “Now what?”

“Now,” said the demon, “the true pain begins.”

It did.

Everything he had ever done that had been better left undone. Every lie had told – told to himself, or told to others. Every little hurt, and all the great hurts. Each one was pulled out of him, detail by detail, inch by inch. The demon stripped away the cover of forgetfulness, stripped everything down to truth, and it hurt more than anything.

“Tell me what you thought as she walked out of the door,” said the demon.

“I thought my heart was broken.”

“No,” said the demon, without hate, “you didn’t.” It stared at him with expressionless eyes, and he was forced to look away.

“I thought, now she’ll never know I’ve been sleeping with her sister.”

The demon took apart his life, moment by moment, instant to awful instant. It lasted a hundred years, perhaps, or a thousand – they had all the time there ever was, in that grey room – and toward the end he realised that the demon had been right. The physical torture had been kinder.

And it ended.

And once it had ended, it began again. There was a self-knowledge there he had not had the first time, which somehow made everything worse.

Now, as he spoke, he hated himself. There were no lies, no evasions, no room for anything except the pain and the anger.

He spoke. He no longer wept. And when he finished, a thousand years later, he prayed that now the demon would go to the wall, and bring down the skinning knife, or the choke-pear, or the screws.

“Again,” said the demon.

He began to scream. He screamed for a long time.

“Again,” said the demon, when he was done, as if nothing had been said.

It was like peeling an onion. This time through his life he learned about consequences. He learnt the results of things he had done; things he had been blind to as he did them; the ways he had hurt the world; the damage he had done to people he had never known, or met, or encountered. It was the hardest lesson yet.

“Again,” said the demon, a thousand years later.

He crouched on the floor, beside the brazier, rocking gently, his eyes closed, and he told the story of his life, re-experiencing it as he told it, from birth to death, changing nothing, leaving nothing out, facing everything. He opened his heart.

When he was done, he sat there, eyes closed, waiting for the voice to say, “Again.”, but nothing was said. He opened his eyes.

Slowly he stood up. He was alone.

At the far end of the room, there was a door, and as he watched, it opened.

A man stepped through the door. There was terror in the man’s face, and arrogance, and pride. The man, who wore expensive clothes, took several hesitant steps into the room, and then stopped.

When he saw the man, he understood.

“Time is fluid here,” he told the new arrival.

Şafaksız Bir Deryaya by Neil Gaiman

Thames pis bir yaratıktır: Londra’nın göbeğinden bir yılan gibi kıvrılarak geçer.

 Tüm nehirler ona akar. Neckinger da, Fleet de, Tyburn de Thames’e akar.

Akarken, her türlü pisliği ve atığı, kedilerle köpeklerin cesetleriyle koyunlar ve domuzların kemiklerini, daha sonra onlarla birlikte doğudaki nehir ağzından Kuzey Denizine ve ötesindeki hiçliğe dökülecek olan Thames’in kahverengi sularının derinliklerine taşır.

Londra’da yağmur var.

Yağmur, pislikleri oluklara akıtıyor.

Dereleri kabartıyor, nehir yapıyor; nehirleri ise çok daha kuvvetli şeyler.

Gürültüyle yağıyor; su sıçrıyor, çatılara çarpıyor, ses çıkarıyor. Gökten yağarken temiz bile olsa, kirlenmesi için tek gereken Londra’ya değmesi, toprağa değip çamur olması.

Suyu kimse içmiyor.

Ne yağmur suyunu, ne de nehir suyunu.

Thames’e giren kişinin anında ölmesi hakkında şakalar yapılır, ama bu doğru değil.

Suya atılan paralar için nehrin derinliklerine dalan, sonra da, nehir suyunu püskürterek, ellerinde bozukluklarıyla yukarı çıkan çamur sıçanları hariç.

 Ölürler tabii, orası öyle, ama bundan dolayı değil.

 Her ne kadar on beş yaşından büyük çamur sıçanı olmasa da.

Kadın, yağmuru umursuyora benzemiyor.

Yıllardır, on yıllardır yaptığı gibi Rotherhithe rıhtımlarında dolaşıyor. Kaç yıldır dolaştığını kimse bilmiyor, çünkü kimse umursamıyor.

Rıhtımlarda dolaşıyor ya da denize bakıyor.

Onlar demir attıkları yerlerde alçalıp yükselirken gemileri inceliyor.

Bedenin ve ruhun birlikteliğinin devamını sağlamak için bir şey yapıyor olmalı, fakat rıhtımdaki kimsenin bunun ne olduğu hakkında hiçbir fikri yok.

Sağanaktan korunmak için yelkencinin tekinin kurduğu bir gölgeliğin altına sığınıyorsun.

İlk başta, kadın heykel gibi hareketsiz durduğu ve yağmurun çektiği perdenin ötesinde bir şey görünmediği halde denize baktığı için orada yalnız olduğunu sanıyorsun. Thames’in öteki kısmı ortadan kaybolmuştu.

Sonra, seni görüyor.

Seni görüp konuşmaya başlıyor. Sana değil, yok, hayır, ama kurşuni semadan kurşuni nehre akan kurşuni suya konuşuyor.

“Oğlum denizci olmak istiyordu.” diyor; sen de ne diyeceğini, nasıl diyeceğini şaşırıyorsun.

Yağmurun çıkardığı gürlemelerin arasında sesini ona duyurmak için bağırman gerekirdi, ama o konuşuyor ve sen dinliyorsun.

Dediklerini anlamak için uzanıp kendini zorladığını fark ediyorsun.

“Oğlum denizci olmak istiyordu.

Ona deryaya gitmemesini söyledim.

 Senin annen benim, dedim. Derya seni benim sevdiğim gibi sevmez, kalpsizdir o.

 Ama o bana, ama anne, dünyayı görmem gerek, dedi.

Ekvatorda güneşin doğuşunu görmem, Buzul semasında Kuzey Işıklarının dansını izlemem gerek ve her şeyden öte, zengin olmam gerek ve zengin olduğum zaman sana döneceğim ve sana bir ev inşa edeceğim ve uşakların olacak ve dans edeceğiz anne, nasıl da dans edeceğiz…”

"’Ne yapayım ben güzel evleri?’ dedim ona. Hayal dolu sözler eden bir aptalsın sen.

Ona babasından bahsettim. Babası deryadan eve dönmemişti.

 Bazıları öldüğünü ve denize düştüğünü söylemişti. Başkaları ise Amsterdam’da bir genelev işlettiğini gördüklerine yemin etmişti.

Her şekilde, durum değişmiyor.

Derya aldı onu benden.”

“On iki yaşına bastığında, evladım evden kaçtı, rıhtıma indi ve bulduğu ilk gemiyle denize açıldı.

Gemi Azorlar’daki Flores’e gidiyormuş. Öyle dediler bana.

Bazı gemiler uğursuzdur. Kötü gemilerdir bunlar. Her felaketten sonra, bu gemileri yeniden boyayıp yeni bir isim verirler, tedbirsizleri kandırmak için.”

“Denizciler batıl inançlara sahiptirler. Bir şeyin dedikodusu çıktı mı duyulur.

Bu gemi, sahipleri öyle emretti diye, sigortacıları kandırmak için kaptanı tarafından batırılmış; sonra da yepizyeni duracak şekilde tamir edildikten sonra korsanlar gemiyi ele geçirmiş. Sonrasındaysa, bir batteniye kargosu alınca tayfası ölüler olan bir veba gemisi olmuş ve gemiyi Harwich’te limana sadece üç adam yaklaştırmış.”

“Oğlum denize açılmak için felaketleri üstüne çeken bir gemi seçmişti.

Parayı, babasının yaptığı gibi, kadınlara ve içkilere harcamayacak kadar genç olduğu için bana yevmiyesini getirdiği eve dönüş yolculuğunda çarptı onlara fırtına.”

“Filikadaki en küçük kişi oydu.

Bana adil bir şekilde kura çektiklerini söylediler, ama ben buna inanmıyorum.

 Oğlum onlardan küçüktü.

Teknede sekiz gün geçirdikten sonra, hepsi de öylesine açtı ki.

Eğer kura çekmişlerse bile, hile yapmışlardır.”

“Kemiklerine kadar kemirdiler oğlumu, her kemiği tertemiz olana dek, sonra da onları yeni anasına, deryaya verdiler. Tek bir damla gözyaşı dökmedi ve tek kelime etmeden kemikleri aldı. Kalpsizdir o.”

“Bazı geceler keşke bana gerçeği söylememiş olsaydı diyorum. Yalan söyleyebilirdi.”

“Oğlumun kemiklerini deryaya verdiler, ama kocamı ve, gerçeği söylemek gerekirse, kocamın sandığından çok daha iyi bir şekilde beni de tanıyan geminin ikinci kaptanı yadigar olarak bir kemik saklamış.

Hepsi de karaya çıkıp bana oğlumun gemiyi batıran fırtınada kaybolduğuna dair yeminler ettiğinde, o geceleyin geldi ve bir zamanlar aramızda olan sevgi adına bana gerçeği söyledi ve kemiği verdi.”

“Ben de ona, ‘Yaptığın şey çok kötü bir şeydi Jack.’ dedim. ‘O yediğin senin kendi oğlundu.’

O gece, derya onu da aldı. Cepleri taşlarla dolu olarak deryaya yürüdü ve yürümeye devam etti.

Yüzmeyi hiç öğrenmemişti.”

“Ben de, gecenin geç vakitlerinde, rüzgar okyanus dalgalarıyla çarpışır ve onları kumlara savururken, rüzgar evlerin etrafında ağlayan bir bebek gibi inlerken ikisini de hatırlamak için kemiği bir zincire yerleştirdim.”

Yağmur azalmaya başlıyor ve sen kadının hikayesinin bittiğini düşünüyorsun, ama şimdi, ilk kez, kadın sana bakıyor ve bir şey söyleyecek gibi duruyor.

Boynundan bir şeyi çekmiş çıkarmış ve şimdi onu sana uzatıyor.

“Bak,” diyor sana. Seninkilerle karşılaşan gözleri, Thames gibi kahverengi. “Dokunmak ister misin?”

Boynundan çekip çıkarmak, çamur sıçanları bulsun ya da kaybolsun diye nehre fırlatmak istiyorsun.

Ama onun yerine gölgeliğin altından çıkıyorsun ve yağmur suyu yüzünden başka birisinin gözyaşları gibi akıp gidiyor.

Down to a Sunless Sea by Neil Gaiman

The Thames is a filthy beast: it winds through London like a snake, or a sea serpent. All the rivers flow into it, the Fleet and the Tyburn and the Neckinger, carrying all the filth and scum and waste, the bodies of cats and dogs and the bones of sheep and pigs down into the brown water of the Thames, which carries them east into the estuary and from there into the North Sea and oblivion.

It is raining in London. The rain washes the dirt into the gutters, and it swells streams into rivers, rivers into powerful things. The rain is a noisy thing, splashing and pattering and rattling the rooftops. If it is clean water as it falls from the skies it only needs to touch London to become dirt, to stir dust and make it mud.

Nobody drinks it, neither the rain water nor the river water. They make jokes about Thames water killing you instantly, and it is not true. There are mudlarks who will dive deep for thrown pennies then come up again, spout the river water, shiver and hold up their coins. They do not die, of course, or not of that, although there are no mudlarks over fifteen years of age.

The woman does not appear to care about the rain.

She walks the Rotherhithe docks, as she has done for years, for decades: nobody knows how many years, because nobody cares. She walks the docks, or she stares out to sea. She examines the ships, as they bob at anchor. She must do something, to keep body and soul from dissolving their partnership, but none of the folk of the dock have the foggiest idea what this could be.

You take refuge from the deluge beneath a canvas awning put up by a sailmaker. You believe yourself to be alone under there, at first, for she is statue-still and staring out across the water, even though there is nothing to be seen through the curtain of rain. The far side of the Thames has vanished.

And then she sees you. She sees you and she begins to talk, not to you, oh no, but to the grey water that falls from the grey sky into the grey river. She says, "My son wanted to be a sailor," and you do not know what to reply, or how to reply. You would have to shout to make yourself heard over the roar of the rain, but she talks, and you listen. You discover yourself craning and straining to catch her words.

"My son wanted to be a sailor.

"I told him not to go to sea. I'm your mother, I said. The sea won't love you like I love you, she's cruel. But he said, Oh Mother, I need to see the world. I need to see the sun rise in the tropics, and watch the Northern Lights dance in the Arctic sky, and most of all I need to make my fortune and then, when it's made I will come back to you, and build you a house, and you will have servants, and we will dance, mother, oh how we will dance...

"And what would I do in a fancy house? I told him. You're a fool with your fine talk. I told him of his father, who never came back from the sea – some said he was dead and lost overboard, while some swore blind they'd seen him running a whore-house in Amsterdam.

"It's all the same. The sea took him.

"When he was twelve years old, my boy ran away, down to the docks, and he shipped on the first ship he found, to Flores in the Azores, they told me.

"There's ships of ill-omen. Bad ships. They give them a lick of paint after each disaster, and a new name, to fool the unwary.

"Sailors are superstitious. The word gets around. This ship was run aground by its captain, on orders of the owners, to defraud the insurers; and then, all mended and as good as new, it gets taken by pirates; and then it takes shipment of blankets and becomes a plague ship crewed by the dead, and only three men bring it into port in Harwich...

"My son had shipped on a stormcrow ship. It was on the homeward leg of the journey, with him bringing me his wages – for he was too young to have spent them on women and on grog, like his father – that the storm hit.

"He was the smallest one in the lifeboat.

"They said they drew lots fairly, but I do not believe it. He was smaller than them. After eight days adrift in the boat, they were so hungry. And if they did draw lots, they cheated.

"They gnawed his bones clean, one by one, and they gave them to his new mother, the sea. She shed no tears and took them without a word. She's cruel.

"Some nights I wish he had not told me the truth. He could have lied.

"They gave my boy's bones to the sea, but the ship's mate – who had known my husband, and known me too, better than my husband thought he did, if truth were told – he kept a bone, as a keepsake.

"When they got back to land, all of them swearing my boy was lost in the storm that sank the ship, he came in the night, and he told me the truth of it, and he gave me the bone, for the love there had once been between us.

"I said, you've done a bad thing, Jack. That was your son that you've eaten.

"The sea took him too, that night. He walked into her, with his pockets filled with stones, and he kept walking. He'd never learned to swim.

"And I put the bone on a chain to remember them both by, late at night, when the wind crashes the ocean waves and tumbles them on to the sand, when the wind howls around the houses like a baby crying."

The rain is easing, and you think she is done, but now, for the first time, she looks at you, and appears to be about to say something. She has pulled something from around her neck, and now she is reaching it out to you.

"Here," she says. Her eyes, when they meet yours, are as brown as the Thames. "Would you like to touch it?"

You want to pull it from her neck, to toss it into the river for the mudlarks to find or to lose. But instead you stumble out from under the canvas awning, and the water of the rain runs down your face like someone else's tears.